Ticaret hayatında, yenilikçi, fark yaratan ve gelişime açık firmaların ticari faaliyetlerinde rakiplerinden bir adım önde olduğu bir gerçek. Peki, ticari faaliyetiniz kapsamında ürettiğiniz ürünü ve bu ürünün benzerlerinden ayırt edilmesi için yapmış olduğunuz tasarımları hukuki boyutta da korumak ister misiniz ? Cevabınız evet ise, yazının devamı okumak isteyebilirsiniz. 

Mevzuatımızda Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile Sınai Mülkiyet Kanunu birbirini destekleyen iki kanun niteliğini haiz olup endüstriyel tasarım, bu iki kanun ve ilgili diğer ulusal ve uluslararası sözleşmeler ışığında incelenmelidir.

Sınai Mülkiyet Kanunu m.55 uyarınca tasarım ve ürün kavramlarının açıklanması gerekmektedir, şöyle ki;

Ürün; bilgisayar programları hariç olmak üzere, endüstriyel yolla veya elle üretilen herhangi bir nesnenin yanı sıra birleşik bir ürün veya bu ürünü oluşturan parçaları, ambalaj gibi nesneleri, birden çok nesnenin bir arada algılanan sunumlarını, grafik sembolleri ve tipografik karakterleri ifade eder.

Tasarım ise; ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür.

Dolayısıyla, yukarıdaki tanımlara uyan bir ürün ve buna bağlı olarak bir ürün tasarımına sahipseniz; işbu tasarımınızı hukuk dünyasında da koruyabilmeniz için, tasarımınızın Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde tescil edilmesi gerekmektedir.

Tasarımın tescili için yapılan başvuru, Kurum tarafından inceleme altına alınır ve gerekli şartları sağlayan tasarımın tesciline karar verilir. Ancak, bu aşamada 3.kişilerin Kurum tarafından verilen karara ve tescile itiraz etme hakları bulunduğunu unutmamak gerekir. Söz konusu itirazın incelemesi, yine Kurum tarafından incelenmektedir. Bu noktada da, gerek başvuru sahibinin gerek ise itiraz sahibinin görüşleri alınabilmektedir.

Tescil kararı kesinleşen tasarımların, tescil koruma süreleri başvuru tarihinden itibaren 5 yıl olup 5’er yıllık dönemler halinde toplam 25 yıla kadar uzatılabilmektedir.

Yukarıda belirtilen koruma süreleri dahilinde, tasarımınıza yönelik herhangi bir hak tecavüzü bulunması halinde, dava yoluna başvurulabilmesi mümkündür.

Bununla birlikte, mevcut tasarım hakkında hükümsüzlük kararı verilmesi halinde söz konusu karar geçmişe etkili olup, tasarıma kanundan doğan koruma hiç doğmamış sayılacağını altını çizmek gereklidir.

Özetle, ticari faaliyetiniz kapsamında üretilen ürünlere ait tasarımların hukuken korunması ve tescil altına alınması mümkün olup tasarım tescili için Türk Patent ve Marka Kurumu’na resmi başvuru yapılması gerekmektedir. Kurum tarafından yapılacak inceleme sonucunda tescil kararı verilmesi halinde, tasarımınız Kurum ve hukuk dünyası nezdinde koruma ilk etapta 5 sene için koruma altına olacaktır. Bu süre 5’er yıllık sürelerle uzatılabilecek olup bu süreçte hakkınıza tecavüz niteliği taşıyan her türlü eylem hakkında yargı yoluna başvurulması mümkündür.

Daha fazla bilgi için İletişim bölümünden ulaşabilirsiniz.