Son dönemde neredeyse tüm sektörlerin ilgilendiği ortak alan: NFT ve Metaverse. Hukukçular olarak bu alanlarda yaşanabilecek muhtemel hukuki sorunlar üzerine çeşitli fikirler üretmeye başladığımızı söyleyebiliriz. Bu yazımızda, uygulamaya rehber olması ve kolay anlaşılabilmesi adına hukuki sorulara dair soru – cevap şeklinde bir NFT Rehberi hazırladık.
SORU 1 – NFT NEDİR?
NFT, açılımı “non-fungible token” olan ve blokzincir teknolojisiyle meydana getirilen eşsiz yaratımları ifade eder. Buradaki “eşsiz” sıfatı kilit kelimedir, çünkü her NFT kendine özel olup bir eşi daha özgün NFT yaratıcısı tarafından dahi yaratılamaz, blokzincir sistemine dahil edilemez.
SORU 2 – NFT SANAT ESERİ OLMAK ZORUNDA MI?
NFT, denildiğinde akla ilk sanat eserleri gelse de, NFT’lerin sanat eseri olması zorunlu değildir. Önemli olan, blokzincir sisteminde yapılan yaratımın, eşsiz olmasıdır. Sektör temsilcileri, yakın dönemde bir uçak biletinin dahi NFT olarak sunulabileceğini belirtmektedir.
SORU 3 – NFT KOPYALANABİLİR Mİ?
Günümüzde sanal ortamdaki bir veriyi kopyalamak, indirmek gibi ücretsiz çoğaltma imkanı olduğundan özellikle NFT’den gelir elde etmek isteyen kişilerce bu soru çok merak edilmektedir.
Vurguladığımız üzere, NFT’ler blokzincir sisteminde kendine özgü metadatalarla eşsiz hale getirilmektedir. Blokzincir şifrelemesi ve akıllı sözleşmelerle kopyalanamaz hale gelmektedir.
Benzeri yapılabilir mi, sorusuna cevabımız ise “Yapılabilir, ancak bir hak ihlali olduğu kanaatindeyseniz hukuki yola başvurarak haklarınızı koruyabilirsiniz.”
SORU 4 – REEL DÜNYADAKİ BİR ESER, BAŞKASI TARAFINDAN NFT HALİNE GETİRİLEBİLİR Mİ?
Eser sahibinin, eser üzerindeki hakları devretmediği sürece, eser sahipliğinden doğan telif hakkı bulunmaktadır. Bu haklar, kural olarak, eser sahibinin izni olmaksızın kullanılamaz. Dolayısıyla, fiziken mevcut bir eserin, eser sahibinin izni olmaksızın NFT hale getirilmesi telif hakkının ihlalini teşkil eder. Bu soruya cevabımız, “Evet, ancak eser sahibinden yazılı izin alınması halinde.”
Telif hakkınızı veya sınai mülkiyet (marka hakkı, patent hakkı vb.) haklarınızı ihlal eden bir NFT ile karşılaşırsanız, bu hususta hukuki tedbir ve yasal haklarınızın kullanımı yoluna gitmenizi öneririz.
SORU 5 – NFT NASIL SATILIR ?
NFT, özellikle pandemi döneminde birçok sanatçı için gelir elde etme yolu olarak karşımıza çıkmıştır. Hala yerel sanatçıların, dünyaya açılması anlamında etkili bir yöntem olarak kullanılmaktadır. Bu sebeple, NFT satışı da bu alanda çalışmak isteyenlerden oldukça yoğun olarak gelen sorular arasında yer almaktadır.
NFT’lerin bir blokzincirde sunulan yaratımlar olduğuna değinmiştik. Bu kapsamda, NFT satışları da yine aynı blokzincirde ve kripto paralarla değer biçilerek akıllı sözleşmeler aracılığıyla yapılabilmektedir.
Akıllı sözleşmelerde, yazılı bir sözleşmelere benzer şekilde ürünün satışına dair hususları belirleyebilir ve fikri haklara dair mülkiyetin geçişini düzenleyebilirsiniz.
SORU 6 – TÜRKİYE’DE NFT ALIP SATMAK YASAL MI?
Nisan 2021 yılında yapılan düzenlemeyle, ülkemizde kripto paraların doğrudan veya dolaylı olarak ödeme aracı olamayacağı belirtilmiştir. Bu sebeple, blokzincirlerde kripto paralarla NFT alıp satmak Türkiye’de yasal kabul edilmeyecektir. Aynı sebeple, kripto paralarla elde edilen gelirlerin vergilendirilmesi de şu aşamada mümkün gözükmemektedir. Kripto para kullanımının yaygınlaşmasıyla, mevzuatta değişikliklerin olacağı kanaatini taşımaktayız.
Bu yazımızda, 6 soruda NFT ile ilgili danışanlarımızdan gelen soruları aktarmaya çalıştık. Konuyla ilgili hukuki bilgi almak isterseniz, İletişim sekmesinden bize ulaşabilirsiniz.